Zašto je skrining ključan za prevenciju raka dojke

Skrining testovi predstavljaju najsigurniju priliku za rano otkrivanje raka dojke — pre nego što bolest pokaže simptome. Redovno obavljanje ovih pregleda značajno povećava šanse za uspešno lečenje i može doslovno spasiti život.

Rano otkrivanje spašava živote

American Cancer Society

Prevencija počinje informacijom. Prema Američkom društvu za borbu protiv raka, rano otkriveni tumori su manji i manje verovatno da su se proširili, što direktno poboljšava prognozu bolesnih osoba i olakšava terapiju.

Takođe, rutinski mamografski skrining kod žena starosti između 40 i 74 godine može značajno smanjiti smrtnost — preporuke američke Task Force komisije ističu obavezno dvoipogodišnje snimanje u ovom uzrastu.

Proverene statistike i koristi

American Cancer Society

Meta-analize pokazuju da redovan mamografski skrining može smanjiti smrtnost od raka dojke čak za 40 % kod žena starijih od 40 godina.

WHO i istraživanja potvrđuju da kombinacija ranog otkrivanja uz naprednu medicinu smanjuje umiranje usled raka.

Metode i pristupi u skriningu

Mamografija kao zlatni standard

Najčešće korišćena metoda u otkrivanju raka dojke je mamografija – niskodozni rendgenski pregled koji može da uoči tumore pre nego što postanu opipljivi. Ova metoda je osnovni alat u prevenciji i najčešće se koristi kod žena starijih od 40 godina.

MRI za žene sa visokim rizikom

Kod žena koje imaju povećan rizik – poput onih sa BRCA mutacijama ili porodičnom istorijom raka dojke – preporučuje se kombinacija mamografije i magnetne rezonance (MRI), uz češće intervale pregleda. Ovaj pristup omogućava detaljnije i preciznije praćenje stanja.

Novi pristupi kod gustog tkiva dojke

Poseban izazov predstavljaju žene sa gustim tkivom dojke, kod kojih klasična mamografija može biti manje efikasna. U tim slučajevima koriste se napredne metode poput kontrastno pojačane mamografije (CEM) i skraćene varijante magnetne rezonance (Ab-MRI). Ove tehnologije znatno povećavaju šanse da se tumor uoči na vreme i prema procenama mogu spasiti stotine života godišnje.

Rizici i balans koristi

Iako su koristi od skrininga jasno evidentne, valja voditi računa o mogućim zamkama — kao što su lažno pozitivni nalazi, nepotrebne biopsije ili psihološki stres.

Zbog toga se međunarodne smernice baziraju na riziku pojedinca i stručnoj proceni, kako bi se maksimizovao benefit, a smanjio eventualni štetan efekat.

Zaključak: Preduzmi kontrolu

Skrining nije samo test - on je prilika. Prilika da otkriješ bolest u najranijem periodu, da zaštitiš sebe i radiš preventivu koja daje rezultate.

Redovan pregled je tvoja najbolja investicija u zdravlje. Znanje i akcija danas = sigurnije sutra.